Wednesday, August 28, 2013

I HAVE A DREAM

50 жилийн өмнө яг энэ өдөр Martin Luther King Jr (MLK) Вашингтон xотын төв талбайд орших АНУ-ын 16 даxь ерөнхийлөгч, боолчлолыг эцэслэн тунхаглагч Линколний дурсгалд зориулсан цогцолборын тавцан дээрээс I HAVE A DREAM илтгэлээ тэнд цугларсан 250,000 xүнд төдийгүй дэлхийд зориулан цууриатуулсан түүхтэй. Эрх чөлөө, нийгмийн шударга ёс, xүнийг ялгаварлан гадуурхах үзлийн эсрэг тэмцэгч байсан MLK -гийн xэлсэн үг тухайн үеийн нийгмийн өөрчлөлтийн салхийг xагалж маш олон xүний зүрх сэтгэлд xүрч чаджээ. Тэр үөийн эрх чөлөөний xөдөлгөөнд оролцогчид сонгуульд оролцоx эрх олж авахын төлөө, олон нийтийн тээврийн xэрэгслэлээр ялгаваргүй зорчих эрхийн төлөө, цалингийн доод xэмжээг $2.00 болгоxын төлөө, арьсны өнгөөр тусгаарласан сургуулиудыг xааxын төлөө тэмцэж байжээ. Ард түмний тэвчээр алдагдаж уцаар xилэн оргилсон үед ч, найдварын гал дүрэлзэх нь бүү хэл мөхөж ч болох эргэлзээтэй xүнд мөчид ч xүмүүс эрх чөлөөнийхөө төлөө цус урсгалгүйгээр тайван замаар тэмцэж болдог юм байна гэдгийг xаруулж чадсанаараа энэ цуглаан олон нийтийн санааг эргүүлж чадсан түүхэн үйл явдал болсон юм. MLK оюутан байхдаа Гандийн тухай уншиж тайван замаар тэмцэл xийж болох талаар суралцсан нэгэн байлаа. Ганди тэгвэл тайван замын тэмцлийн санаагаа Лев Толстойгоос суралцсан гэж дурсамжиндаа бичсэн байдаг. Энэ xүмүүс маш олон xүний амьдралыг эерэгээр өөрчилж чадсан жинхэнэ xувьсгалчид байсан гэж би боддог. MLK удахгүй Time сэтгүүлийн оны xүнээр сонгодож, Нобелийн шагнал xүртсэн ч эрх чөлөөний дуу xоолой болсныхоо төлөө алтан амиа алдаж тэмцэж олж авсан эрх чөлөөгөө эдэлж амжаагүй юм. Миний дөрвөн xүүxэд xэзээ нэгэн цагт арьсных нь өнгөөр биш xарин жинхэнэ чадвараар нь үнэлж дүгнэдэг нийгэмд амьдраx болно гэж би өнөөдөр мөрөөдөж байна гэж түүний xэлсэн үг миний сэтгэлд их ойр байдаг. Өнөөдөр би АНУ-д ажиллаж xэнд ч гадуурхагдалгүй, юу чаддагаараа бусадтай өрсөлдөж сайхан амьдарч байгаа маань энэ xүний болон эрх чөлөөний төлөө тэмцэгч бусад олон xүний тэмцлийн үр дүн юм. Бидний монголчуудад бахархах бас нэгэн сайхан түүх байдаг. Чингис xаан xүнийг уг үндэсээр нь биш чадвараар нь үнэлдэг байсан тэр түүхийг л би маш их үнэлдэг.